Үзенең сөйләм матурлыгы турында һәркем кайгыртырга тиеш

Ул сөендерергә дә, борчуга салырга да, дәваларга да, яраларга да, рухландырырга һәм кәефне төшерергә дә мөмкин. Шуңа күрә нәрсәдер әйткәнче, йөз тапкыр уйларга киңәш итәләр. Чит кешенең сүзен дөрес аңлау һәм фикереңне дөрес әйтү өчен сүзлекләргә ешрак мөрәҗәгать итәргә кирәк. Безнең сүзлек запасы, кызганыч, соңгы егерменче гасырда яшәгән кешеләрнекенә караганда күпкә ярлырак. Ул чакта кешеләр вакытларын әдәби генийлар язган китапларны укып уздырганнар, социаль челтәрләр аша түгел, ә күрешеп аралашканнар.

Ә хәзер ничек? Кайчагында берәр диалогны ишеткәч, гаҗәпкә каласың. Бүгенге көндә сүзлек запасы матур булган кешеләр күпме? Бәлки, Россиядә 2010 елдан бирле билгеләп үтелә торган Сүзлекләр һәм энциклопедияләр көнен кешеләр телнең байлыгы һәм күпкырлылыгы турында искә төшерсен өчен уйлап тапканнардыр. Бәйрәм уңаеннан, район мәктәпләрендә төрле чаралар үткәрелде.
- Балаларны яшьтән үк сүзлекләрдән файдаланырга өйрәтергә, аларга сүзлек төрләре турында сөйләргә кирәк, - дип саный Шәле мәктәбенең рус теле һәм әдәбияты укытучысы Гөлия Низамова. - Чөнки аларның һәркайсының үз исеме, үз билгеләнеше, үз язмышы бар. Сүзлек көне уңаеннан, башлангыч сыйныф укучылары мәктәп күргәзмәсе өчен рәсемнәр әзерләде. Олырак балалар шигырьләр, инша-миниатюралар язып карадылар. Сигезенче һәм тугызынчы сыйныф укучылары фразеологизмнар буенча үзләренең тикшеренү эшләрен тәкъдим итте, ә югары сыйныф укучылары бәйрәм сценариен әзерләде һәм стенгазета ясады. Чаралар иртәнге линейкадан башланды. 6 нчы сыйныф укучылары тарафыннан куелган сәхнә әсәре тамашачыларны тылсымлы сүзләр дөньясына җәлеп итте. Барлык укучылар да ребуслар һәм кроссвордлар чиште. «Угадайка» уены башлангыч укучыларга бик ошады. Беренче сыйныф укучылары авыл китапханәсендә дә булдылар, анда китаплар һәм сүзлекләр турында бик күп яңалыклар белделәр. Китаплардагы матур иллюстрацияләр, энциклопедик сүзлекләрнең зурлыгы аларның игътибарын җәлеп итте. Бу көн һәркемдә рус теле, китаплар һәм сүзлекләр, командалы эштән алган уңай тәэсирләр белән истә калды. Бәйрәм барысына да шатлык өстәде һәм укучыларның иҗади мөмкинлекләрен ачарга ярдәм итте, - дип йомгак ясады Гөлия Низамова.
Кощак мәктәбендә дә Сүзлек көне узды, бу хакта рус теле һәм әдәбияты укытучысы Галина Шмелева сөйләде.
- Чара бик мавыктыргыч һәм кызыклы үтте. Чарада катнашкан һәркем күңеленә хуш килгән шөгыль тапты. Китап сөючеләр башлангыч сыйныф укучылары өчен күргәзмә оештырдылар һәм танып-белү экскурсияләре үткәрделәр. Биредә телебезнең байлыгы турында шигырьләр яңгырады, балалар кроссвордлар чиштеләр, алар өчен сүзлек белән эшләү күнекмәләре буенча мастер-класс үткәрделәр. 5 нче сыйныф укучылары түгәрәк өстәл вакытында орфографик, орфоэпик һәм аңлатмалы сүзлекләрдән җавап табарга тырышып, үзара ярыштылар. Алтынчы сыйныф укучылары тикшеренү эшчәнлегендә беренче адымнарын ясадылар. Канатлы сүзләр сүзлеге балаларда аеруча кызыксыну уятты. Югары сыйныф укучылары өчен имтиханнарга әзерлек вакытында сүзлекләрне куллану буенча дәрес үткәрелде. Бер нәрсә дә җиңел генә барып чыкмады, әмма барысы да уңышлы чыкты. Белемгә юл нәкъ менә сүзлекләрне өйрәнүдән башлана, - дип саный Галина Шмелева.