Питрәч педагоглары балаларны уйларга өйрәтә

Фото: © Валерий Мирошников / «Питрәч-информ»

Көек авылының “Елмай” билингваль балалар бакчасында гадәти булмаган тынлык. Олылар – бөтен районнан җыелган балалар бакчалары мөдирләре, методистлары һәм тәрбиячеләре – коңгызроботның хәрәкәтен күзәтә. Бу гади уен гына түгел, ә зур көрәштә беренче адым. Питрәч районы педагоглары хәзерге заманның төп проблемаларының берсе үсеп килүче буынның клиплы фикерләвенә каршы көрәшә.

Узган елның август конференциясендә педагогларга шаккаткыч чагыштыру күрсәткәннәр.

– Без педагоглар белән бергәләп бер ролик карадык. Анда 60 нчы елларда балаларның картиналарны тасвирлавы, җентекле анализ ясауларын күрдек. Хәзер безнең балалар шул ук картинаны бик өстән-өстән генә тасвирлый, – дип сөйләде чараның кураторы, мәгариф бүлеге методисты Ирина Чихирева. – Без, «клиплы» фикерләү күбесенчә телефон һәм компьютерлар белән мавыгу аркасында барлыкка килде, дип саныйбыз. Балалар эзлекле фикер йөртә алмый башладылар.

Бер ел педагоглар сөйләм һәм фикерләүне үстерү өстендә тырышып эшләделәр. Һәм проблеманың тамыры – логик эзлеклелек төзи белмәүдә, дигән нәтиҗәгә килделәр . Алгоритмик фикерләү – максатка ирешү өчен гамәлләрне алдан планлаштыру сәләте – яңа уку елының төп темасы булды.

“Елмай” балалар бакчасы бу утырыш өчен мәйданчык итеп очраклы гына сайланмаган. Яңа ачылган бакча әле үз юлын башлап кына җибәрә, әмма инде федераль инновацион мәйданчыкка әверелеп, үзен ышанычлы рәвештә күрсәтте.

Бакча мөдире Люция Гатина үзенең роботы – Би-Бот яки “Коңгыз” мини-ботын горурлык белән күрсәтә.

– “Коңгыз” А ноктасыннан хайван яки әкият герое яшеренгән Б ноктасына барып җитсен өчен, бала, адымнар эзлеклелеген биреп, аның аркасындагы төймәләргә басарга тиеш: алга, алга, уңга, алга. Алгоритмда ялгышсаң, робот стенага терәлеп калачак. Программалаштыру һәм логика нигезләре шулай ачык аңлашыла, – дип аңлата Люция Юльдамовна.

Балалар “Елмай”да мультфильмнар да төшерә. Мультипликация – шулай ук логик фикерләүне үстерүнең бер чарасы: балалар сценарий “язалар”: сюжет ясыйлар, персонажларның экранда барлыкка килү чиратын, аларның үзара бәйләнеше турында уйлыйлар.

“Елмай”ның планы амбициоз: үз мультстудиясендә автор мультфильмнары булдыру һәм робот өчен белемнең төрле өлкәләре буенча махсус тематик “келәмнәр” эшләү.

Утырышның программасы бай булды һәм районның көчле инновацион потенциалга ия булуын күрсәтте.

“Золотая рыбка” балалар бакчасы интерактив проектор тәкъдим итте, ул залны уен зонасына әйләндерә. Анда финанс грамоталылыгы һәм инженерлык фикерләү дәресләре уза.

Богородскийдан “Золотой ключик” “Тавышлы шахматлар” алып килгән – ул бер үк вакытта логиканы да, авазларның дөрес әйтелешен дә үстерә торган авторлык әсбабы. Берничә балалар бакчасында “ПиктоМир” цифрлы белем бирү мохитен актив кертәләр, анда кече яшьтәге балаларны программалаштыру нигезләренә өйрәтәләр, пиктограммалардан алгоритмнар төзиләр. Районның 70 педагогы әлеге юнәлеш буенча квалификация күтәрү курсларын узган инде.

Питрәч педагоглары туплаган тәҗрибәләре белән районнан читтә дә уртаклашырга әзер.

– Без Казанның социаль-гуманитар белем бирү үзәге белән хезмәттәшлек урнаштырдык. Безнең күп кенә продуктлар, эмоциональ һәм сөйләм үсеше буенча ярдәмлекләр, аларга ошады. Алар аларны тиешле рәвешкә җиткерергә һәм республика буенча таратырга тәкъдим иттеләр, – дип уңышлары белән уртаклаша Ирина Чихирева. – Бу танылу гына түгел, үсеш өчен өстәмә финанслау мөмкинлеге дә.

Педагоглар гаилә белән көчләрне берләштереп, күпкә зуррак нәтиҗәләргә ирешеп булуын аңлыйлар. Районның биш балалар бакчасында ата-аналар өчен консультация үзәкләре эшли, анда гаджетларда утыру вакытын чикләү һәм балада төшенчәле фикерләүне үстерү ни өчен мөһим икәнен аңлаталар.

– Әти-әниләр тырышалар, без аларга аңлатабыз. Бигрәк тә “Бәләкәч» балалар бакчасы, аларның ата-аналарның белемен үстерү буенча база мәйданчыгы, зур тәҗрибәсе бар, – ди методист.

Ирина Чихирева төгәл билгеләп үткәнчә, “Коңгыз”ның хәрәкәтен программалаштырырга өйрәнсәң – үзеңне дә программалаштырырга өйрәнерсең. Ә бу, мөгаен, 21 гасырда төп күнекмәдер.